Wierook, apen en bomen planten

Zes paar ogen kijken me verwachtingsvol aan. De tieners zijn ruim een kwartier te vroeg. Ik ben hun docent en vandaag is mijn eerste dag alleen voor de klas. Na een uitgebreid voorstelrondje, begin ik: “Afgelopen maandag hebben jullie geoefend met boodschappen doen in het Engels.” Die les had ik mogen observeren. “Vandaag doen we het andersom. Stel je voor dat je de eigenaar bent van een winkel, hotel, restaurant, etc. Beschrijf je bedrijf en overtuig ons ervan dat we naar jou moeten toegaan.”

Deze opdracht duurt veel langer dan verwacht; de leerlingen gaan helemaal op in hun fantasieën. Een groen ziekenhuis, een winkel en hotel in één voor huisdieren; de leukste dingen komen voorbij en ze zijn heel overtuigend! Daarna oefenen we nog met het uitleggen van de weg. Elke les wordt afgesloten met een spel. Een klas bestaat gemiddeld uit vijf tot twaalf kinderen.

Lesgeven
Er is hier geen gediplomeerde docent; de praktische zaken worden geregeld door enthousiaste oud-studenten. Eerst vond ik dat heel vreemd; ik dacht dat ik veel inhoudelijke begeleiding zou krijgen van een echte leraar. Maar toen hoorde ik dat de kinderen ’s ochtends naar hun eigen school gaan en ’s middags vrijwillig naar dit leercentrum komen. Eigenlijk geven we dus gewoon bijles. En het voorbereiden gaat heel gemakkelijk; elke klas heeft een ander niveau met eigen boeken. En elke week heeft een eigen thema; er staat precies welke hoofdstukken en opdrachten erbij horen. En natuurlijk mag je zelf ook nog opdrachten verzinnen.

En het werkt! Ik zie echt dat de kinderen die hier langer zijn, veel beter Engels spreken dan de kinderen die hier net beginnen. En ik heb geluk: ik geef alleen les aan tieners die al een aardig mondje Engels spreken. Daar kun je veel meer mee doen dan met achtjarigen die je woordjes moet leren aan de hand van plaatjes. Gelukkig zijn er hier vier Vlaamse vrijwilligers die Kleuteronderwijs studeren en juist deze klassen les willen geven. Soms geven we met z’n tweeën les, soms alleen. Wij vinden alleen lesgeven het makkelijkste; dan hoef je niet te overleggen zodra je even moet improviseren. Orde houden is geen punt, de kinderen zijn ontzettend lief en gemotiveerd! Maar als er een gekko op het dak zit en er uitwerpselen op tafel vallen (nu twee keer meegemaakt) begint iedereen te roepen en vluchten de leerlingen naar de andere kant van het lokaal.

Rijstvelden en tempel
We wonen met acht vrijwilligers op het schoolterrein en alles is ontzettend goed geregeld. We hebben een eigen keuken (maar uit eten gaan is hier net zo goedkoop), een westerse wc en badkamer, een woonkamer, een balkon dat om het hele huis heenloopt en zelfs airconditioning in de slaapkamers. Maar het allermooiste is ons uitzicht op de rijstvelden (zie de eerste foto). Ik had verwacht dat ik minstens een week moest wennen, maar ik voelde me er meteen thuis.

Vrijdag om 22.00 kwam ik in het vrijwilligershuis aan. “Morgen om 8 uur gaan we een trip maken”, zei Indira toen, één van de oud-studenten die hier werkt. “We gaan naar een tempel en daarna een boom planten!” Als het hier 8 uur ’s ochtends is, is het in Nederland 1 uur ’s nachts, dus ik vond het een goede manier om wakker te blijven. Wij stonden om 8 uur klaar, maar geheel volgens de Indonesische mentaliteit vertrokken we om 10 uur.

De tempel lag op een klif aan zee. Toeristen mogen normaal niet op de gebedsplekken komen, maar wij wel, omdat we met de Indonesiërs mee waren. En dat was een hele ervaring! Nu weet ik dat bidden er prachtig uitziet in het Hindoeïstische geloof. Er worden wierookstokjes en bakjes met bloemetjes op de grond gelegd en blaadjes achter de oren gestoken. Ook in de steden en dorpen staan aan de kant van de weg overal bakjes met bloemblaadjes; offers aan de goden, die heb ik op het islamitische Java nooit gezien. Rondom de tempel liepen trouwens ook apen rond, ze zaten zelfs op de parkeerplaats.

Bomenplantactie
Na een bizarre lunch, waarbij we vers gebakken vis moesten eten met onze handen (ik had het nooit gedaan en de Indonesiërs vonden dat heel grappig) werd gevraagd wie er nog mee wilde om een boom te planten. Ik had geen idee wat de bedoeling was, maar whatever, ik ging wel mee. De meeste vrijwilligers gingen terug naar het leercentrum omdat ze moe waren. Dus daar zat ik dan: met twee Indonesiërs van het leercentrum en Roy, een oudere, Nederlandse vrijwilliger, op een houten plateau op het water.

Tientallen jonge mensen zouden bomen in de modder gaan planten; daarvoor moesten ze eerst tot hun middel door een vuile rivier waden. Het was een protestactie: veel bomen waren gekapt voor een snelweg. Maar dat hoorde ik ook pas toen ik daar was. Dus we wachtten… En wachtten… Drie uur lang, omdat het water nog te hoog stond. Zo kan het gaan in Indonesië. Maar hé, ik heb tenminste wel leuke gesprekken gevoerd met allerlei mensen, al was ik niet helemaal helder door de jetlag, dus misschien zaten ze me wel inwendig uit te lachen. En of ik nog een boom was gaan planten in de modderpoel? No way! Ik wil het ziek worden in dit land graag nog even uitstellen.

Ik ben van plan om elke week een blog te uploaden, dus mocht je me nog niet zat zijn, dan kun je je op deze pagina ergens inschrijven, zodat je een mailtje krijgt als ik weer een verhaal upload. Bedankt voor het lezen!